Citation
Jamaludin, Mohammad Aizat
(2015)
Penentuan kadar alkohol dalam produk minuman menurut perspektif fiqh dan sains.
Doctoral thesis, Universiti Putra Malaysia.
Abstract
Kajian ini mengenalpasti penentuan kadar alkohol dalam produk
minuman menurut perspektif fiqh dan sains. Alkohol merupakan
antara bahan utama dalam produk minuman yang terhasil sama ada
secara semula jadi mahupun tidak semula jadi. Dalam penetapan
kandungan alkohol yang dibenarkan oleh Syarak, terdapat pelbagai
fatwa yang telah diputuskan iaitu 0 %, 0.01 %, 0.5 % dan 1.0 %.
Kepelbagaian ini disebabkan oleh kaedah penentuan yang berbeza.
Sehubungan dengan itu, kajian ini menggunapakai pendekatan
kajian berbentuk integratif di antara fiqh dan sains. Kajian fiqh
mengaplikasikan kaedah kajian kepustakaan yang berdasarkan
metode dokumentasi. Metode ini bertujuan untuk merumuskan data
teoritikal berhubung kait dengan khamar dan alkohol dalam Islam.
Manakala kajian lapangan yang berasaskan metode temu bual turut
diaplikasikan bagi mengukuhkan data-data berkaitan alkohol
menurut perspektif sains. Selain itu, kajian berbentuk makmal juga
turut diaplikasikan dalam penentuan kandungan alkohol yang
dibenarkan. Berdasarkan pendekatan tersebut, pengkaji telah
menjalankan kajian fermentasi yang berasaskan kerangka istihalah
yang berorientasikan proses takhammur. Ia berasaskan hadis Nabi
SAW berkaitan penyediaan minuman nabidh. Bagi mencapai
objektif tersebut, tamar ‘ajwah dipilih sebagai sampel kajian
dengan menggunakan empat kaedah penyediaan termasuk
fermentasi secara semula jadi dan tidak semula jadi, dicampurkan
dengan yis dan tidak dicampurkan dan, sampel yang dihancurkan dan tidak dihancurkan. Prosedur yang dijalankan melibatkan fasa
penyediaan sampel, penghasilan jus, proses fermentasi dan analisis
kandungan etanol semasa fermentasi menggunakan instrumen (Gas
Chromatography Mass Spectrometer with Head Space Analyzer)
(GC-MS-HS). Begitu juga, analisis dilakukan terhadap penentuan
nilai pH, nilai oBrix dan kandungan peratus etanol. Hasil kajian
mendapati dua dapatan utama; pertama, terdapat perbezaan antara
khamar dan alkohol. Khamar merupakan sebatian alkohol yang
boleh memabukkan dan statusnya haram dalam kuantiti sedikit atau
banyak. Manakala alkohol yang tidak memabukkan (ghayr alkhamar)
tidak dinamakan khamar dan ia diharuskan
penggunaannya dalam kuantiti yang sedikit atau banyak. Keduanya,
kajian mendapati kandungan alkohol yang dibenarkan di dalam
produk minuman dan makanan adalah tidak melebihi 1 % i/i. Ia
turut selari dengan pengukuran kandungan alkohol dalam darah
(Blood alcohol content-BAC) yang menyebabkan kemabukan.
Dengan itu, hasil kajian ini telah mengemukakan kerangka
kefahaman yang mendalam terhadap isu yang ditimbulkan dan
menguatkan lagi fatwa yang telah diputuskan oleh Muzakarah
Jawatankuasa Fatwa Kebangsaan Malaysia.
Download File
Additional Metadata
Actions (login required)
|
View Item |